Aktywacja kwitnienia i wiązania owoców warzyw

W uprawach warzyw, których częścią użytkową są owoce zapewnienie optymalnej intensywności kwitnienia, a przede wszystkim zagwarantowanie właściwego zawiązania owoców decyduje o plonie - bezpośrednio wpływa na opłacalność uprawy. Warto włączyć w technologię uprawy nawozy organiczno-mineralne, które zapewniają nie tylko obfite kwitnienie i wiązanie owoców, ale stymulują również dalszy wzrost zawiązków. Przykładem takich preparatów są nawozy zawierające wyciągi z alg, które pozytywnie wpływają na szereg procesów odgrywających kluczową rolę w uzyskaniu wysokiego plonu: pobieranie składników pokarmowych poprzez zwiększenie aktywności odpowiedzialnych  za nie enzymów np. reduktazy azotanowej, fosfataz, syntezę chlorofilu i fotosyntezę, syntezę poliamin – związków biorących udział w regulacji kwitnienia, zapłodnienia i wiązania owoców. Zastosowanie nawozów zawierających filtrat z alg podwyższa poziom poliamin endogennych w komórkach i dzięki temu silnie stymuluje szereg procesów związanych z kwitnieniem i wiązaniem owoców, co prowadzi do zwiększenia plonu i poprawy jego jakości. Poliaminy są związkami organicznymi naturalnie występującymi w roślinach i odgrywają ważną rolę procesach fizjologiczno-metabolicznych. Poliaminy stymulują kwitnienie, poprawiają efektywność zapłodnienia i zawiązywania zawiązków, zwiększają szybkość podziałów komórkowych, co prowadzi do zwiększenia liczby komórek w zawiązkach, dzięki czemu owoce są większe. Intensywne podziały komórkowe stymulują pobieranie i transport składników mineralnych z podłoża do rosnących zawiązków, co  razem z bardziej wydajną fotosyntezą zapewnia lepsze odżywienie rosnących zawiązków. Przykładem preparatu, który zawiera również mikroelementy – bor i molibden, jest Goëmar BM 86. Mikroelementy te wspomagają działanie organicznych składników nawozu. Bor wspomaga wzrost łagiewki pyłkowej i podziały komórkowe w obrębie szybko dzielących się organów roślin, tym samym odgrywając ważną rolę w procesach zapłodnienia i wzrostu zawiązków. Molibden odgrywa kluczową rolę w produkcji pyłku i zachowaniu jego odpowiedniej żywotności.

Nawóz powinien być stosowany w formie oprysku drobnokroplistego – ilość wody użyta do oprysku powinna zapewnić dokładne pokrycie cieczą opryskiwanych roślin. Może być stosowany w mieszaninie ze środkami ochrony roślin i nawozami mineralnymi. W przypadku stosowania w mieszaninie powinien być dodawany do zbiornika jako ostatni przy włączonym mieszadle.  Preparat należy stosować w trakcie kwitnienia i wiązania owoców.

W uprawie pomidorów /odmiany dla przemysłu/ zaobserwowano, iż zastosowanie preparatów zawierających wyciągi z alg przyczynia się do wzrostu masy pojedynczych owoców /co zdaniem producentów ułatwia i przyspiesza zbiór ręczny/. Odnotowano również poprawę właściwości fizykochemicznych owoców  – owoce pomidora były bardziej jędrne, zawierały więcej suchej masy, likopenu  i witaminy C. Z kolei zastosowanie nawozu w uprawie pomidorów przy palikach pozwala nie tylko zwiększyć plon, ale również przyspieszyć zbiór. Warunkiem jest wykonanie pierwszego zabiegu odpowiednio wcześnie – od początku kwitnienia pierwszego grona. Po zastosowaniu preparatu rośliny równomiernie wiążą owoce, co zapewnia stabilne plonowanie w ciągu całego okresu zbiorów. Owoce są bardziej jędrne i lepiej wybarwione. Wyniki uzyskane w doświadczeniach przeprowadzonych na polu doświadczalnym SGGW zostały potwierdzone również w warunkach produkcyjnych – w gospodarstwach w okolicy Sandomierza.

Zastosowanie preparatu bardzo korzystnie wpływa także na wielkość i jakość plonu papryki uprawianej zarówno w nieogrzewanych tunelach, jak i w gruncie. Producenci, którzy zastosowali preparat zwracali uwagę na to, że rośliny intensywniej kwitły i zawiązywały większą liczbę owoców. Szczególnie podkreślali fakt, że dzięki zastosowaniu nawozu rośliny kwitły i wiązały owoce nawet w niekorzystnych warunkach. Otrzymywali owoce bardziej kształtne i lepiej wybarwione. Przeprowadzone w SGGW analizy laboratoryjne wykazały, że nawóz ten wpływa korzystnie również na parametry fizykochemiczne owoców – zwiększa zawartość suchej masy i witaminy C oraz na grubość ścianki owocu.

W uprawie ogórka zastosowanie preparatu wyraźnie zwiększa intensywność kwitnienia. Ponieważ rośliny jednocześnie wiążą więcej owoców prowadzi to do istotnego wzrostu plonu. W doświadczeniach przeprowadzonych w okolicy Sanników i Wocławka producenci zaobserwowali po zastosowaniu nawozu zmniejszenie liczby owoców zniekształconych, a także wydłużenie okresu kwitnienia, a w konsekwencji plonowania.

Zastosowanie nawozów zawierających wyciągi z Ascophyllum nodosum w uprawie warzyw, których częścią jadalną są owoce znacząco zwiększa wielkość plonu i poprawia jego jakość.

Anna Skomska na podstawie opracowania dr Beaty Kawki