Świadczenia emerytalne dla rolników w przeważającej części finansowane są przez podatników – według prognoz, w 2015 roku do KRUS-u trafi 17 mld zł dotacji z budżetu państwa, a z wpłat od rolników tylko 1,5 mld zł. Aż 90 proc. wydatków KRUS finansowane jest więc przez podatników, a nie ze składek od osób objętych preferencyjnym systemem ubezpieczeń rolniczych1.
Reforma systemu ubezpieczeń rolniczych jest niezbędna – nie tylko z powodów budżetowych, ale także dlatego, że zmieniają się potrzeby rolników i sytuacja na polskiej wsi. W ramach nowych rozwiązań ważne jest, aby zdefiniować osoby uprawnione do korzystania z preferencyjnego ubezpieczenia, czyli rolników osiągających niskie dochody. Rolnicy z wyższymi dochodami, w zamian za wyższe składki, mogliby otrzymywać wyższe emerytury – tłumaczy Marek Zagórski.
Poza KRUS-em powinny się znaleźć osoby osiągające ponad 50% przychodów poza sektorem rolniczym oraz rolnicy, których dochody uzasadniają objęcie ich ubezpieczeniem w ramach ZUS-u, czyli tak zwani „pseudorolnicy". Takie rozwiązanie mogłoby przynieść 2-3 mld zł dodatkowych przychodów rocznie. Z kolei KRUS zyskałby środki z podwyższonych składek średnio i dobrze zarabiających gospodarstw (co zmniejszy jednocześnie dotację państwa na przyszłe emerytury rolnicze) – dodaje.
Pamiętajmy, że zmianom w KRUS muszą towarzyszyć zmiany w sposobie ubezpieczania osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, polegające na obniżeniu obciążeń drobnych przedsiębiorców. Takie rozwiązanie pozwoli na likwidację bariery mentalnej, która dzisiaj wielu rolnikom uniemożliwia przejście do innej działalności – podsumowuje prezes Fundacji EFRWP.
Europejski Funduszu Rozwoju Wsi Polskiej, w ramach Forum Inicjatyw Rozwojowych, przygotował opracowanie pt. „Koncepcja reformy systemu ubezpieczeń społecznych" w ramach którego przedstawiono innowacyjne rozwiązanie dotyczące zmian w KRUS.
W propozycji wyodrębniono trzy grupy rolników – o niskich przychodach, potrzebujący wsparcia, rolników osiągających wyższe przychody, którzy zostaliby objęci składką proporcjonalną do osiąganego przychodu oraz rolników o wysokich przychodach, którzy płaciliby składki ubezpieczeniowe tak jak osoby fizyczne, prowadzące działalność gospodarczą.
O FIR
Forum Inicjatyw Rozwojowych powstało w celu opracowywania rozwiązań dla zagadnień istotnych z punktu widzenia rozwoju obszarów wiejskich i rolnictwa w Polsce, a także w Unii Europejskiej. W ramach Forum powoływane są zespoły skupiające niezależnych ekspertów i specjalistów. Działalność FIR koncentruje się na projektach badawczych, przygotowywaniu analiz, raportów i opracowań. Forum to również aktywne uczestnictwo w dyskusjach na temat przyszłości obszarów wiejskich, organizacja konferencji i debat.
O EFRWP