Posiedzenie ministrów rolnictwa UE w ramach Rady AGRIFISH

Podczas obrad odbyła się dyskusja na temat modelu wdrażania przyszłej polityki rolnej po 2020 r.

W swoim wystąpieniu minister podkreślił, że należy przygotować politykę rolną nie tylko odpowiadającą potrzebom i wyzwaniom rolnictwa, ale też prostszą dla beneficjentów i zrozumiałą dla społeczeństwa. Budżet na WPR musi być odpowiednio duży i odpowiadać na zdefiniowane cele i oczekiwania wobec tej polityki: dochodowe, środowiskowe i społeczne.

Odpowiadając na zadane przez prezydencję rumuńską pytania do dyskusji, w tym punkcie, minister Ardanowski stwierdził, że należy odstąpić od wyznaczania celów pośrednich dla każdego roku. Polska nie popiera ustanawiania corocznych przeglądów postępów realizacji planu strategicznego. Proponujemy raportowanie postępów realizacji planu strategicznego co dwa lata. Dotychczasowe doświadczenia we wdrażaniu programów rozwoju obszarów wiejskich pokazują, że w pierwszych latach osiągane wyniki są bardzo ograniczone.

Polska opowiada się za rozwiązaniami zaproponowanymi przez prezydencję austriacką i rumuńską w ich wspólnym dokumencie, czyli: rezygnację z określania celów pośrednich dla pierwszych 2-3 lat wdrażania i stosowanie 35% możliwych odchyleń osiąganych rezultatów do pierwotnych planów. 

– W naszej ocenie planowanie wskaźników produktu i ustalanie rocznych tzw. kwot jednostkowych dla działań inwestycyjnych będzie bardzo trudne – stwierdził minister.

– Uważamy, że należałoby wyłączyć działania inwestycyjne z proponowanego systemu rocznego planowania i rozliczenia – dodał szef polskiej delegacji.

W naszej ocenie dotychczasowy system monitoringu i oceny realizacji działań inwestycyjnych jest wystarczający, aby uzasadnić wydatki tego rodzaju. Roczne rozliczenie postępów w realizacji interwencji inwestycyjnych powinno opierać się o wydatki, a nie osiąganie zaplanowanych wskaźników.

Ministrowie omawiali również sprawy związane z handlem międzynarodowym produktami rolno-żywnościowymi, w tym z dostępem do rynków krajów trzecich.

Minister Ardanowski, po raz kolejny wskazał na potrzebę dostępu żywności do nowych rynków zbytu. Ponadto zwrócił się do Komisji o oszacowanie skumulowanego efektu już obecnie udzielonych przez UE koncesji.

– Do czasu przeanalizowania tych kwestii i omówienia na forum UE wniosków z analiz, zdaniem Polski, zasadne jest powstrzymanie się od oferowania dalszych koncesji UE w szczególności na towary najbardziej wrażliwe, jak cukier, mięso wieprzowe, wołowe, drobiowe, bioetanol – podkreślił minister Ardanowski.

Po raz kolejny wskazał przy tym na kwestię importu kurczaków z Ukrainy do Polski. Stwierdził również, że zasadne byłoby także przeanalizowanie skutków liberalizacji handlu rolnego UE dla środowiska naturalnego (np. w kontekście ochrony lasów tropikalnych) oraz dla krajów najsłabiej rozwiniętych (w kontekście erozji marginesu preferencji, z których te kraje korzystają na rynku UE).

W ramach spraw różnych, Belgia wspólnie z Polską zwróciły uwagę na trudną sytuację naeuropejskim rynku jabłek i gruszek, spowodowaną nadmierną podażą na rynkach europejskich oraz rosnącymi kosztami produkcji. Mając na uwadze bardzo niskie ceny, trudną sytuację finansową producentów oraz fakt, że poszukiwanie rynków alternatywnych jest bardzo czasochłonne, oba kraje wezwały Komisję Europejską do udostępnienia dodatkowych środków finansowych dla sektora owoców twardych. Polska i Belgia wezwały także do jak najszybszego wsparcia europejskich producentów jabłek i gruszek za pomocą konkretnych środków. Stanowisko to poparły Węgry i Słowenia. W tym punkcie obrad do dyskusji włączyły się również: Francja, Niemcy, Włochy oraz Grecja. Przedstawiciele tych państw wskazywali, że rok jest rzeczywiście trudny, ale sytuacja nie ma jeszcze znamion kryzysu. Tym niemniej ważne jest, aby mieć dobre narzędzia w instrumentarium zarządzania kryzysowego. Komisarz P. Hogan zwrócił uwagę na rekordową produkcję jabłek i gruszek w UE oraz wskazał na pewne sygnały poprawy sytuacji w odniesieniu do gruszek. Podkreślił, że służby DG AGRI analizują dane liczbowe dotyczące sytuacji na rynku jabłek, przesłane przez Polskę do Komisji w nawiązaniu do kwietniowego  posiedzenia Rady AGRIFISH, kiedy to była omawiana trudna sytuacja na niektórych rynkach. Wniosek Polski i Belgii będzie analizowany celem oceny czy uruchamianie nadzwyczajnych środków jest uzasadnione.