Zaprawianie - ważna sprawa

Mgr inż. Amelia Bednarek – Bartsch, mgr inż. Beata Danielewicz

Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy w Poznaniu

Zakład Badania Środków Ochrony Roślin

Już od momentu siewu ziarno pszenicy może być narażone na porażenie przez patogeny powodujące choroby grzybowe kiełkujących ziarniaków. Podstawowymi, niebezpiecznymi dla rozwijających się ziarniaków pszenicy ozimej chorobami są: zgorzel siewek, pleśń śniegowa oraz śnieć cuchnąca.

Ważnym elementem prawidłowo prowadzonej ochrony roślin jest odpowiedni dobór odmiany o możliwie wysokim stopniu odporności na patogeny oraz stosowanie zapraw, które chronią młode, wschodzące rośliny przed porażeniem grzybami chorobotwórczymi. Powinniśmy pamiętać, że dzięki zaprawianiu ziarna jesteśmy w stanie zlikwidować pierwotne źródło porażenia. Wiele gatunków grzybów może być przenoszonych wraz z materiałem siewnym oraz znajdować się w glebie. Zaprawianie powinno być podstawowym zabiegiem chroniącym rośliny przed sprawcami chorób, których w czasie wegetacji nie jesteśmy w stanie zwalczyć. Zabieg ten jest również korzystny dla rozwoju systemu korzeniowego oraz części nadziemnej rośliny, tym samym ma istotny wpływ na uzyskanie lepszego plonu wysokiej jakości. Wybierając zaprawę warto wziąć pod uwagę te o przedłużonym działaniu, które mogą chronić rośliny do końca okresu wegetacji (np. przed śniecią cuchnącą). Obecnie na rynku dostępne są zaprawy które zawierają kilka substancji czynnych w swoim składzie, będące w stanie zwalczyć kilka patogenów.

Wykonując zabieg zaprawiania pamiętajmy o tym żeby zastosować odpowiednią dawkę środka − zgodnie z etykietą−instrukcją stosowania zawartą na opakowaniu produktu. Zbyt mała dawka może nie ochronić skutecznie ziarna przed sprawcami chorób, natomiast zbyt duża − fitotoksyczne oddziaływać na kiełkujące ziarniaki i powodować zahamowanie kiełkowania. Przy silnym porażeniu niezaprawionego ziarna patogenami grzybowymi, młode rośliny mogą ulec całkowitemu zamieraniu.

 

Ważniejsze choroby w pszenicy ozimej zwalczane przez zabieg zaprawiania:

 

Zgorzel siewek (sprawca: Fusarium spp.)

Zgorzel siewek powodowana jest przez różne gatunki grzybów z rodzaju Fusarium, które są sprawcami zgorzeli przedwschodowej i powschodowej. Zgorzel przedwschodowa objawia się

porażeniem kiełków, co prowadzi do obumieraniem roślin. Porażone rośliny są brunatne oraz poskręcane, co uniemożliwia ich dalszy rozwój. Natomiast rośliny z objawami zgorzeli powschodowej kiełkują i wydostają się na powierzchnie ziemi, ale są osłabione i mają zahamowany wzrost, co również przyczynia się do ich zamierania. Źródłem sprawców choroby jest najczęściej zanieczyszczony lub zakażony materiał siewny, dlatego bardzo ważną rolę w ochronie ziarna pszenicy odgrywa między innymi jego zaprawianie.

Pleśń śniegowa (sprawca: Microdochium nivale)

Pleśń śniegowa występuje powszechnie w zbożach ozimych, zwłaszcza w latach kiedy zimą długo zalega pokrywa śnieżna.W latach kiedy panują sprzyjające warunki do rozwoju tej choroby, pleśń śniegowa może powodować duże straty i niekiedy z jej powodu konieczne jest zaoranie plantacji. Typowe objawy tej choroby widoczne są wiosną po stopnieniu okrywy śnieżnej. Porażenie może mieć charakter placowy. Zakażone rośliny zamierają a na ich powierzchni pojawia się białoróżowy nalot grzybni. W późniejszym czasie na zamarłych liściach mogą pojawić się brunatne punkty, owocniki grzyba −  perytecja. Choroba może również wystąpić przy braku pokrywy śnieżnej, a przyczyną infekcji jest zazwyczaj zakażony materiał siewny.

Śnieć cuchnąca pszenicy (sprawca: Tiletia caries)

Sprawcą który wywołuję tą chorobę jest grzyb Tilletia caries. Porażone rośliny rozwijają się aż do końca okresu wegetacji, jednak nie wydają one plonu. Rośliny takie są niższe w porównaniu do zdrowych oraz mają sinozielone zabarwienie. Objawy choroby możemy często rozpoznać dopiero po wykłoszeniu, gdy w porażonych kłosach, zamiast zdrowych ziarniaków występują tzw. torebki śnieciowe. Niedojrzałe torebki są pękate, wypełnione brunatną mazistą masą, natomiast dojrzałe − zwane balonikami − zawierają brunatną pylistą masę zarodników. Chore kłosy nie pochylają się i sterczą pionowo. W momencie mechanicznego uszkodzenia z torebek śnieciowych wydobywają się brunatne zarodniki o charakterystycznym zapachu śledzi.

 

Zalety zaprawiania ziarna pszenicy

Zaprawiając materiał siewny już na starcie zapewniamy roślinom ochronę przed sprawcami chorób, których w późniejszym rozwoju nie jesteśmy w stanie zwalczyć. Pozwala to znacznie obniżyć koszt ochrony roślin w trakcie ich wegetacji. Rośliny są bujniejsze mają dobrze rozwinięty system korzeniowy, są mniej podatne na infekcje grzybowe przenoszone przez materiał siewny i patogeny glebowe. W rezultacie pod koniec sezonu wegetacyjnego możemy cieszyć się wysokim plonem dobrej jakości.


Źródło: Sumi Agro Poland Sp. z o.o.
Data dodania: 2015-07-29
 
Ten serwis wykorzystuje pliki cookies. Wszystkie zasady ich używania wraz z informacjami o sposobie wyrażania i cofania zgody na używanie cookies, opisaliśmy w Polityce używania plików Cookies. Korzystając z serwisu akceptujesz jej postanowienia.
tel./fax +48 52 34 609 34 | e-mail: redakcja@rolnictwo.com.pl